B’Lao (phát âm: “bờ-lao”) là một phường thuộc thành phố Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng, Việt Nam. Đây là nơi tập trung sinh sống của dân tộc Kinh và một số dân tộc ít người miền núi khác như người Mèo, người Sán Chay (hay còn gọi là tộc Cao Lan). Nét văn hóa riêng lâu đời nơi từng dân tộc đã góp phần tạo nên mặt bằng đa dạng văn hóa cho phường B’Lao nói riêng và thành phố Bảo Lộc nói chung.
Góp phần vào tiến trình phát triển bền vững, quy hoạch lành mạnh để tiến lên tiến bộ cùng thời đại, chủ trương chính quyền tại Bảo Lộc, B’Lao đều đồng thuận cho rằng: song song với phát triển kinh tế đa dạng các ngành nghề, cũng cần tập trung đúng mức cho ngành du lịch, đồng thời với việc. tái tạo, duy trì nền tảng rừng của khu vực và gìn giữ văn hóa các dân tộc. Thời điểm chính sách mở rộng này được ban hành, là cơ hội lớn cho các nhà đầu tư du lịch tiến sâu vào hành trình đổ tiền, xây dựng và cùng chung tay xây dựng nên một ngành du lịch B’Lao an toàn, thịnh vượng, vững bền.
Nguồn lực đầy tiềm năng đến từ vùng đất tốt, rộng thênh thang
Số vốn ban đầu từ chủ đầu tư được dùng để tiếp quản mảnh đất đồi rừng rộng lớn. Đây từng là một phần của rừng già B’Lao, là nơi tập trung các vườn trà, cà phê, sầu riêng và cả đồi trọc. Giờ vẫn còn sót lại nhiều dấu tích xưa của cánh rừng già bất tận. Bạn có thể nhìn thấy đâu đó trong khu đất của Cao Lan Hamlet những gốc cây gỗ kiềng cháy xem, có những cây đường kính đến hơn 1m. Khu đất thênh thang là hạt giống đầu tiên, là động lực khiến nảy mầm nhiều dự định tương lai lâu dài của các nhà đầu tư.
Ý tưởng phục hưng văn hóa người Cao Lan
Có dịp tìm hiểu sâu về thổ nhưỡng, dân cư, tự nhiên, văn hóa của B’Lao Bảo Lộc, càng thấm thía hơn tình dân tộc hữu nghị giữa người Kinh và các dân tộc thiểu số của vùng đất. Nổi bật trong các dân tộc đang hiện diện nơi đây, tinh thần tích cực, yêu thiên nhiên, lối sống chan hòa, ưa chuộng sự sạch sẽ và tối giản của dân tộc Cao Lan đã thu hút mọi sự chú ý của các thành viên ban đầu tư cho dự án khu nghỉ dưỡng (mà tới khi đó vẫn chưa có tên gọi chính thức).
Một nhóm dự án văn hóa được lập ra để tìm hiểu sâu hơn về dân tộc Cao Lan cùng bề dày truyền thống văn hóa tốt đẹp của tộc người. Ban đầu tư cuối cùng đã hoàn toàn bị thuyết phục bởi những gì thấy, nghe và được thưởng lãm. Tên gọi Cao Lan Hamlet bắt đầu từ đây. Ý tưởng chủ đạo xuyên suốt và dài về sau, trở thành kim chỉ nam cho các hoạt động văn hóa, tinh thần của khu nghỉ dưỡng chính là
HƯỚNG ĐẾN PHỤC HƯNG VĂN HÓA NGƯỜI CAO LAN
Văn hóa gồm những yếu tố nào?
Văn hóa bao gồm nhiều yếu tố, có thể chia thành hai nhóm chính: văn hóa vật chất và văn hóa tinh thần. Văn hóa vật chất bao gồm những sản phẩm do con người tạo ra như công cụ lao động, nhà cửa, trang phục, phương tiện giao thông, v.v. Văn hóa tinh thần bao gồm những giá trị tinh thần như tư tưởng, đạo đức, tín ngưỡng, phong tục tập quán, nghệ thuật, v.v.
Ngoài ra, văn hóa còn có thể được hiểu là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo, tích lũy trong suốt tiến trình lịch sử. Nó bao gồm tri thức, niềm tin, đạo đức, phong tục, tín ngưỡng, chuẩn mực ứng xử và các hình thức biểu đạt khác.
Chi tiết hơn, các yếu tố văn hóa có thể bao gồm:
Văn hóa vật chất:
- Công cụ lao động, máy móc, thiết bị sản xuất.
- Nhà ở, công trình kiến trúc, đô thị.
- Trang phục, đồ dùng cá nhân, đồ trang sức.
- Phương tiện giao thông, công trình giao thông.
Văn hóa tinh thần:
- Ngôn ngữ, chữ viết.
- Tín ngưỡng, tôn giáo.
- Phong tục tập quán, lễ hội.
- Tri thức, khoa học, công nghệ.
- Đạo đức, lối sống, các chuẩn mực ứng xử.
- Nghệ thuật (văn học, âm nhạc, hội họa, kiến trúc, điện ảnh, sân khấu, v.v.).
- Giá trị, niềm tin, tư tưởng, triết lý sống.
- Hệ thống giáo dục, đào tạo.
- Tổ chức xã hội, hệ thống chính trị.
Phục hưng một nền văn hóa cụ thể là gì?
Phục hưng một nền văn hóa dân tộc là quá trình khôi phục, làm sống lại và phát triển những giá trị truyền thống, tinh hoa văn hóa, nghệ thuật, và tri thức của một dân tộc, đồng thời xây dựng một nền văn hóa mới mang bản sắc riêng, phù hợp với thời đại.
Cụ thể, các hoạt động cần có trong tiến trình phục hưng một nền văn hóa sẽ diễn ra như sau:
1/ Khôi phục và làm sống lại: gồm nghiên cứu, tìm hiểu và gìn giữ các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, các giá trị đạo đức, phong tục tập quán, nghệ thuật truyền thống, ngôn ngữ, và tri thức dân gian của dân tộc.
2/ Phát triển và sáng tạo: Phục hưng không chỉ là sự bảo tồn mà còn là sự phát triển, làm mới những giá trị văn hóa truyền thống, kết hợp với những yếu tố văn hóa hiện đại để tạo ra một nền văn hóa phong phú, đa dạng và mang hơi thở thời đại.
3/ Xây dựng bản sắc: Quá trình phục hưng giúp xác định và củng cố bản sắc văn hóa riêng của dân tộc, giúp dân tộc đó tự tin, tự hào và khẳng định vị thế của mình trong cộng đồng quốc tế.
4/ Nối kết văn hóa lâu đời với thời đại: Phục hưng một nền văn hóa không phải là sự bảo thủ, mà là sự tiếp thu có chọn lọc những giá trị văn hóa tiến bộ của nhân loại, kết hợp với những giá trị truyền thống để tạo ra một nền văn hóa hiện đại, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại.
Ví dụ:
Trong lĩnh vực nghệ thuật, phục hưng có thể bao gồm việc nghiên cứu và phát triển các loại hình nghệ thuật truyền thống như hát chèo, cải lương, múa rối nước, hay các làng nghề thủ công truyền thống.
Trong lĩnh vực giáo dục, phục hưng có thể là việc đưa các giá trị văn hóa truyền thống vào chương trình giảng dạy, giúp thế hệ trẻ hiểu và trân trọng di sản văn hóa của dân tộc.
Trong lĩnh vực đời sống, phục hưng có thể là việc gìn giữ và phát huy các phong tục tập quán tốt đẹp, các lễ hội truyền thống, và các giá trị đạo đức tốt đẹp của dân tộc.
Về tiến trình phục hưng văn hóa người Cao Lan đã và đang diễn ra tại Cao Lan Hamlet
Ý tưởng phục hưng văn hóa người Cao Lan qua thời gian vài năm từ lúc hình thành nhen nhóm đến nay, đã đến giai đoạn chuyển thành thành quả cụ thể, để được chiêm ngưỡng và trải nghiệm bởi khách du lịch tìm đến với Cao Lan Hamlet.
Nghĩa là, giờ, bạn có thể thấy, chiêm ngưỡng, có thể sờ, cảm nhận và biết mình là một phần trong đó, ngay từ phút đầu đặt chân đến khu nghỉ dưỡng Cao Lan Hamlet.
Tại Cao Lan Hamlet, ta có câu chuyện phục hưng giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc Cao Lan, một trong hiếm hoi các dân tộc tại Việt Nam nổi tiếng với tình yêu thiên nhiên, tôn sùng vẻ đẹp bất toàn của tự nhiên.
Cao Lan Hamlet đã gìn giữ và tái hiện vẻ đẹp kiến trúc của người Cao Lan bằng cách phục dựng lại 5 ngôi nhà sàn truyền thống. Những ngôi nhà này vốn thuộc về cộng đồng người Cao Lan khi họ di cư vào rừng Nam Cát Tiên. Sau khi được chuyển đến B’lao, chúng được điều chỉnh lại một số chi tiết để phù hợp với khí hậu địa phương, nhưng vẫn bảo tồn nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc đặc trưng của người Cao Lan.
Cao Lan Hamlet có tổng cộng 5 căn nhà sàn và một villa với thiết kế thân thiện với thiên nhiên, nằm giữa núi đồi Bảo Lộc bạt ngàn. Các nhà sàn tại Cao Lan Hamlet được đặt tên theo tên các loại hoa, cây rừng trồng trước nhà. Chọn một trong những ngôi nhà này để trú chân trong những ngày lưu tại đây, về mặt lý, bằng chi phí bỏ ra, bạn đang đóng góp một phần thiết thực vào Dự án phục hưng giá trị văn hóa Cao Lan. Về mặt cảm xúc, bạn đang thật sự sống những giây phút tĩnh lặng hiếm hoi giữa núi rừng, nhìn nghe ngắm về dân tộc Cao Lan, những con người du mục kỳ lạ, với lối sống sạch sẽ, mộc mạc và chân phương.